ما برای حفظ درختان چه کارهایی کرده ایم؟

تا حالا به این فکر کردید که تفاوت سیاره ما یعنی زمین، با دیگر سیارات در چیست؟ تا حالا شده فکر کنید؛ که چرا ناسا حاضر است این همه ریسک و هزینه را به جان بخرد برای پیدا کردن سیاره ای مشابه زمین؟ زمین سیاره ای شگفت انگیز است. دریا، جنگل و دو قطب در شمال و جنوب دارد که هر کدام اگر نباشد حیاتی در بشر باقی نمی­ماند.

در واقع به لطفِ جنگل­ها ما بارندگی داریم؛ به لطف جنگل­ها حیات زیستی داریم؛ و به لطف جنگل­ها هنوز می­توانیم نفس بکشیم. اما ما در قبال این محبت و فداکاری درختان چه کرده­ایم؟!

ما با تبر و ماشین­های غول پیکرمان به جانشان افتاده­ایم و برای آسایش خودمان هر روز آسیب­های جدی­تری به درختان زده­ایم. اکنون به خاطر ما، بخاطر ما انسان­ها، جنگل ها تقریباً از بین رفته اند.

این «ناپدید شدن» به جنگل زدایی نیز معروف است. جنگل زدایی در واقع یعنی نابودی زمین.

حقایقی در مورد جنگل

• 13 میلیون هکتار از جنگل های جهان تا کنون برای مصارف ما تخریب شده­اند. شاید باورتان نشود اما همین حالا که این مطلب را تا پایان می­خوانید.  طبق آمار 3 هکتار دیگر از جنگل­ها از روی زمین پاک می­شوند.
• در ربع قرن آینده به دلیل جنگل زدایی تا 28000 گونه منقرض می­شوند.
• تا سال 2030 ، ممکن است فقط 10٪ از جنگل های بارانی باقی مانده باشند و همه آنها در طی 100 سال آینده برای همیشه ناپدید می­شوند.
• میزان جنگل زدایی برابر است با از دست دادن36 زمین فوتبال در هر دقیقه.
• 20٪ اکسیژن جهان در جنگل آمازون تولید می شود.
• تقریباً نیمی از چوب جهان و حداکثر 70 درصد کاغذ فقط توسط اروپا ، ایالات متحده و ژاپن مصرف می شود.
• ایالات متحده کمتر از 5 درصد از جمعیت جهان را دارد اما بیش از 30 درصد از کاغذهای جهان را مصرف می کند.
• مردم در آمریکا بیش از 275 میلیون دلار برای دور انداختن نامه های ناخواسته هزینه می كنند.
• مقدار زیادی کاغذ و مقوا برای بسته بندی غیرضروری استفاده می شود.

دلایل ما برای قطع درختان

کشاورزی

کشاورزان برای کاشت محصولات خود و چرا بردن دام هایشان به زمین بیشتری احتیاج دارند. آنها اغلب درختان را با روشی که “روش برش و سوختن” نامیده می شود پاکسازی می کنند. آنها درختان را خرد می کنند و بعد می سوزانند.

سوخت های زیستی

افزایش محبوبیت روغن پالم و افزایش ارزش آن یکی از علت­های اصلی جنگل زدایی در مالزی و اندونزی است. روغن پالم در محصولات غذایی و زیبایی استفاده می شود. مزارع پرورش سویا، اتانول و سایر سوخت های زیستی سهم عمده ای در از بین رفتن جنگل های ما دارند.

برای سوخت

بیشتر کشورهای در حال توسعه برای گرم کردن خانه و پخت غذای خود از هیزم و ذغال استفاده می کنند.

جاده ها و بزرگراه ها

پیشرفت ما ایجاب می کرد که سریعترین راه را از مکانی به مکان دیگر سفر کنیم؛ این یعنی جاده ها و بزرگراه ها. برای ساخته شدنشان باید میلیون­ها درخت را قطع می­کردیم.

یکی از مهمترین مصارف کاغذ می­دانید کجاست؟ دستگاه­های «پوز»

با رسیدهای «پوز» چقدر کاغذ هدر می‌دهیم؟

آمارهای اعلامی شاپرک نشان می‌دهد که در تیرماه امسال بیش از ۲‌میلیارد و ۳۴۱‌میلیون و ۴۶۵‌هزار تراکنش بانکی با دستگاه‌های کارتخوان به ارزش ۲۶۴.۶‌هزار‌میلیارد صورت گرفته است. یک حساب کتاب ساده به‌خوبی نشان می‌دهد که متوسط ارزش هر تراکنش بانکی چیزی حدود صد و سیزده هزار تومان است. از آنجایی که حجم کاغذ مصرفی دستگاه‌های کارتخوان رابطه مستقیم با تعداد تراکنش‌های آنها دارد، می‌توان با استناد به تراکنش‌ها میزان مصرف رسید کاغذی را تا حدودی تخمین زد. خوب است که بدانید حداقل کاغذ برای طول رسید تراکنش‌های بانکی، حدود سه سانتی‌متر بوده و میانگین طول رول‌های کاغذ دستگاه کارتخوان ۱۸متر است. با این حساب که در تیرماه حدود دو ‌میلیارد و سیصد ‌میلیون تراکنش انجام شده و خریدار برای هر تراکنش یک رسید گرفته است، در واقع چیزی حدود شصت و نه میلیون متر کاغذ مصرف شده است. اگر بخواهیم تخمین دیگری برای این میزان مصرف کاغذ بزنیم،

در واقع چیزی حدود سه میلیون و هشتصد هزار رول کاغذ در یک‌ماه مصرف می‌شود تا رسید تراکنش‌های دستگاه پوز چاپ شود. این رقم در طول یک سال به چیزی حدود چهل و پنج میلیون رول کاغذ حرارتی می‌رسد.

قطع ۷۶ هزار درخت برای رسیدها

اگر وزن هر رول کاغذ را حدود ۷۰گرم در نظر بگیریم، در طول یک سال چیزی حدود ۳ میلیون کیلوگرم کاغذ برای تراکنش‌های دستگاه پوز مصرف می‌شود. حال اگر وزن یک کتاب ۱۰۰ صفحه‌ای را حدود ۱۲۵گرم در نظر بگیریم، می‌توان گفت که کاغذ این رسیدهای بی‌ارزش معادل ۲۴ میلیون کتاب است.

این آمار زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که بدانید:

برای هر تن کاغذ ۲۴ اصله درخت قطع می‌شود و در واقع برای تولید این رسیدها حدود ۷۶ هزار درخت در‌ سال قطع می‌شود.

ماهانه ۲۳‌میلیارد تومان رسید به سطل زباله می‌رود

این حجم از مصرف کاغذ برای رسیدهای بانکی در حالی مصرف می‌شود که فعالان حوزه واردات کاغذهای حرارتی می‌گویند هر رسید کاغذی حدود ۴ تومان برای «PSP»ها آب می‌خورد. با فرض در نظر گرفتن این عدد می‌توان گفت که رسیدهای کاغذی دست‌ کم برای شبکه پرداخت در یک‌ ماه چیزی حدود بیست و سه ‌میلیارد تومان آب خورده است.

پولی که در نهایت روانه سطل‌های زباله می‌شود، به اذعان حقوقدان‌ها، این رسیدها در مجامع قضائی ارزش و اعتباری ندارند

ایرانی‌ها رکورددار دریافت رسید بانکی

هدررفت کاغذ در نظام بانکی ایران تنها به دستگاه‌های pos فروشگاهی محدود نمی‌شود. جالب است بدانید که به ازای هر یک‌هزار و ۵۴۹ نفر یک دستگاه عابر بانک در ایران وجود دارد. طبق آخرین آمار منتشرشده از بانک مرکزی که مربوط به شهریور پارسال است، در مجموع حدود ۵۲‌هزار و ۲۸۲ دستگاه خودپرداز در کشور در حال ارایه سرویس به مردم هستند اما اگر قرار باشد تعداد عابربانک‌های کشور را نسبت به جمعیت بزرگسال کشور محاسبه کنیم، شرایط برای نظام بانکی بهتر می‌شود.

بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ۵۵‌درصد جمعیت ایران در رده سنی ۱۴‌سال به بالا قرار دارند. در واقع اگر جمعیت بزرگسال کشور را ۴۴‌میلیون و ۵۵۰‌هزار نفر در نظر بگیریم می‌توان ادعا کرد که به ازای هر صد هزار نفر در ایران تنها ۱۱۷ دستگاه خودپرداز وجود دارد و این در حالی است که این رقم در کشوری همچون کانادا تقریبا دو برابر ایران است.

بر اساس آخرین آمار بانک جهانی در‌ سال ۲۰۱۷، کشور کانادا با ۲۲۷.۸ دستگاه به ازای هر صد‌ هزار نفر بزرگسال، بیشترین دستگاه خودپرداز را دارد و کشورهای سن‌مارینو ۱۸۲.۹ دستگاه، پرتغال ۱۶۸ دستگاه و فدراسیون روسیه ۱۶۳.۹ دستگاه از این منظر در رتبه‌های بعدی قرار دارند. (البته باید توجه داشت که روند رو به رشد نصب خودپرداز در دنیا نسبت به ایران بسیار سریع‌تر است و نسبت این ماشین‌های پرداخت و نقل و انتقال پول به جمعیت جهان بیشتر هم شده است.) اما در حالی تعداد خودپردازها در ایران نصف بسیاری از کشورهای اروپایی است که نیما امیرشکاری، مدیر بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی بانک مرکزی به «شهروند» می‌گوید: «میزان صدور رسید در ایران بیشتر از این کشورهاست.»

این کارشناس بانکداری الکترونیک با بیان این‌ که ۹۰‌درصد مردم از عابر بانک‌ها رسید دریافت می‌کنند، می‌گوید: «کشورهای اروپای شرقی کمترین میزان مصرف رسیدهای بانکی را دارند اما در ایران می‌توان ادعا کرد که در ۹۰‌درصد تراکنش‌هایی که از طریق عابر بانک‌ها صورت می‌گیرد، رسید کاغذی صادر می‌شود.»

باید در ایران رسید دیجیتال جایگزین شود

جدای از زیان هدر رفت این حجم از کاغذ حساس حرارتی که مردم معمولا آن را به نام «کاغذ رسید تراکنش» می‌شناسند، مضرات دیگری را هم به محیط‌زیست وارد می‌کند. گفته می‌شود ماده شیمیایی خطرناکی با نام اختصاری (BPA) در ساخت بسیاری از کاغذهای پرینترهای حرارتی وجود دارد که در کاغذهای حرارتی دستگاه‌های کارتخوان نیز استفاده می‌شود. این کاغذها حاوی نیترات نقره هستند و هنگامی که این ماده در معرض گرما قرار گیرد، رنگ کاغذ را تغییر می‌دهد؛ این مسأله در تعداد بالا برای مثال روزانه بیش از ۱۰۰ تراکنش و دریافت رسید کاغذی توسط پذیرنده دستگاه کارتخوان، خطراتی جدی را برای سلامتی او به دنبال دارد. همه این عوامل به خوبی نشان می‌دهد که زمان آن رسیده که بیشتر از هر زمان دیگری به فکر بانکداری سبز باشیم. اما سوال اینجاست که چطور می‌توان در مسیر رسیدن به بانکداری بدون کاغذ حرکت کرد.

رسید دیجیتال راه‌حلی است که در دنیا از آن استفاده می‌شود و در ایران نیز در حال اتفاق افتادن است. در این فرآیند کاربر از طریق موبایل خود و اپلیکیشنی که در موبایلش دارد، زمانی که روی کارتخوان یا خودپرداز تراکنشی انجام می‌دهد، رسید آن را بلافاصله در موبایل خود دریافت می‌کند. مشابه این فرآیند که در حال انجام است، موضوع OTP است که بسیاری از بانک‌ها به سمت آن رفته‌اند و به نحوی ارتباط موبایل فرد را با آن درگاهی که کار می‌کند، برقرار می‌کنند. استفاده از OTP نشان داده است که بانک‌ها می‌توانند این کار را انجام دهند و در بحث رسید دیجیتال نیز چون فرآیند مشابه است، کاملا می‌توان رسید کاغذی را حذف کرد.

تولید کاغذ:

این طور که گزارش‌ها نشان می‌دهد 6 درصد تنه یک درخت می‌تواند یک بسته حاوی 500 برگه کاغذ تولید کنید؛ به طور میانگین هر درخت می‌تواند 16.67 بند کاغذ با اندازه A4 تولید کند که هر بند نیز 500 برگه کاغذ را شامل می­شود؛ در مجموع می‌توان گفت یک درخت 16.67 بند کاغذ شامل 8333 برگه را تولید می‌کند که بر این اساس، اگر قرار باشه یک ماهانه با تیراژ بالا به چاپ برسید باید برای هر شماره از آن 15 درخت را قطع کرد.

برای تهیه ۱۰۰۰ كیلو گرم كاغذ باید ۱۵ اصله درخت سبز تنومند و زیبا را قطع كرد. درختانی كه شش های كره زمین محسوب میشوند و لطافت و پاكیزگی هوای تنفسی انسانها به وجود آنها بستگی دارد .

اگر ما در ایران با این روند پیش برویم، احتمالا تا ۵۰ سال آینده هیچ اثری از جنگل‌های کشور باقی نخواهد ماند و تنها باید در عکس‌های قدیمی به خاطره‌بازی با آنها بپردازیم.

چند راه­ حل:

درختان بیشتری بکارید

دوستان خود را در جامعه خود تشویق کنید تا یک درخت بکارند و به ایمن سازی جنگل محلی شما کمک کنند. مطمئن باشید کاشت هر نهال درخت در آینده به نفس کشیدن خودمان کمک خواهد کرد.

به عنوان یک مصرف کننده از قدرت خود استفاده کنید

به شرکت هایی که در حال تخریب جنگل ها هستند فشار وارد کنید تا محصولات خود را با خرید نکردن از آنها تولید کنند. از مارک های دارای سیاست های جنگل زدایی صفر و محصولات سازگار با محیط زیست حمایت کنید و مردم را به همان کار تشویق کنید.

از کسب و کارهای اینترنتی را حمایت کنیم:

هر چقدر کسب و کارها سمتِ اینترنتی شدن حرکت کنند از قطع شدن درختان جلوگیری بیشتری خواهد شد.

تراکنش­های کاغذی نخواهید:

بعدِ هر خرید؛ از فروشنده بخواهید تراکنش شما را چاپ نکند و از خودِ فروشنده نیز بخواهید حدالمقدور این کار را انجام ندهد.

فاکتورهای کاغذی و حسابداری کاغذی را جمع کنید:

اگر صاحبِ کسب وکاری هستید و هنوز عادت دارید که فاکتور کاغذی صادر کنید و یا هنوز حساب و کتابتان را در دفترهای کاغذی انجام می­دهید زودتر این کار را رها کنید. شما به سادگی می­توانید با نرم­افزارهای حسابداری و یا صدور فاکتورهای آنلاین از قطع شدن درختان جلوگیری کنید.

ما در بونس:

ما در بونس همیشه در تلاش بوده­ایم و خواهیم بود تا در مصرف کاغذ صرفه­جویی کنیم و با جلوگیری از قطع درختان، سهمی در حفظ محیط زیست کشورمان ایران داشته باشیم.

بونس در روزهای ابتدای کارش را با چاپ کارت های وفاداری شروع کرد؛ کارت­هایی که هر 10 عددشان مساوی بود با چاپ یک مقوایِ سایز A4 ؛ به عبارتی ما برای تولید 10000 کارت وفاداری تقریبا 1.5 درخت را قطع می­کردیم. که این آمار برای بونس بسیار وحشتناک بود. پس ما تصمیم گرفتیم برای حفظ محیط زیست بیشتر تلاش کنیم. و با حذف کارت­های وفاداری و بعد از آن دستگاه­های «پوز» که نقش زیادی در نابودی تقریبا 15 اصله درخت داشتند؛ به هدفِ خودمان نزدیک شدیم.

البته این همه­ی جریان نبود؛ ما در بونس با کمک به کسب­وکارهای اینترنتی و طراحی سیستم یکپارچه­ای که کسب و کارها بتوانند؛ در آن به حسابداری بپردازند؛ سیستم وفاداری خودشان را داشته باشند و از همه مهمتر تراکنش آنلاین صادر کنند سالانه از قطع شدن صدها درخت جلوگیری می­کنیم.

ما در بونس دلمان نمی­خواهد فرزندانمان تا 50 سال آینده از دیدن جنگل­ها بی­نصیب بمانند. شما هم نخواهید و با اینترنتی کردن کسب و کارهای خودتان هر چه زودتر از قطع شدن درختان، در حدِ بضاعت خودتان جلوگیری کنید.

شعری وجود دارد که می­گوید:

” من فکر می کنم که هرگز شعری را به عنوان یک درخت دوست داشتنی نخواهم دید.”